Of het nu vergrootglas, brandend glas, vergrootglas of hoe je het ook wilt noemen – iedereen kent het visuele hulpmiddel, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de 1e eeuw. Sindsdien is het gereedschap ingeburgerd op veel terreinen van het leven en ligt het niet alleen in de la van oma. In het volgende artikel bekijken we de verschillende toepassingsgebieden van de kleine helper en vullen ze aan met praktische toepassingsafbeeldingen.
Waarom vergroot een vergrootglas überhaupt?
Om de werking van het vergrootglas te kunnen begrijpen, moet men het proces van zien begrijpen.
We zien een object omdat licht dat erop valt, wordt gereflecteerd en ons oog binnenkomt. Het oog verwerkt het licht tot een beeld, met behulp van twee soorten lichtstralen. De lichtstraal vanaf het bovenste punt van het object en de lichtstraal vanaf het onderste punt. Als je lijnen zou trekken tussen het oog en deze twee punten, zou je een driehoek hebben. De lijnen tussen de bovenste en onderste punten vormen een hoek. Dit bepaalt hoe groot we het object waarnemen.
Een vergrootglas vergroot deze hoek door zijn bolle vorm.
Soorten vergrootglazen en hun toepassingsgebieden
Leesloepen
Waarschijnlijk het meest gebruikte vergrootglas is de leesloep, die een lange historische achtergrond heeft. Zelfs toen al berichtten kroniekschrijvers over een glas dat letters kon vergroten. Zoals u kunt zien, kunt u zelfs in tijden zonder smartphones en pc’s slecht zien. Moderne varianten zijn vaak uitgerust met een verlichtingscomponent. Conventionele leesloepen bestaan uit een grotere lens met een vatting en een handvat. Iets meer bijzondere leesloepen zoals leesstenen hebben meestal een vlakke bodem, een gebogen bovenkant en zijn frameloos zodat ze op het document geplaatst kunnen worden.
Het voordeel hiervan is dat het leesproces niet wordt beïnvloed door trillende handen en de afstand tussen het vergrootglas en het te vergroten object altijd hetzelfde blijft. Leesloepen vergroten meestal 2x tot 6x.
Detailloepen
Deze loepen worden ook wel detailloupes genoemd en hebben doorgaans een vergroting van 5x tot 15x. Doordat de lens vaak een diameter heeft van slechts 1-3 cm, wordt getracht een groter gezichtsveld te verkrijgen door een kleine afstand tussen de lens en het oog. Dergelijke vergrootglazen worden meestal gebruikt bij natuurobservatie (archeologie) of in ambachten zoals uurwerken.
Vergrootglazen voor persoonlijke verzorging
Speciale vergrootglazen voor lichaamsverzorging helpen bijvoorbeeld bij het verwijderen van vervelende haren of splinters, bij het opsporen en verwijderen van ongenode gasten zoals teken of andere kleine dieren. Zo’n speciaal vergrootglas zou er bijvoorbeeld een zijn met een geïntegreerd pincet en extra verlichtingscomponenten. Aangezien spiegels met een vergrotende functie strikt genomen ook vergrootglazen zijn, is een ander toepassingsgebied het aanbrengen van make-up en andere beautyartikelen.
Vergrootglazen bij de dokter
Vergrootglazen helpen ons niet alleen in ons privéleven. Artsen gebruiken deze hulpmiddelen vaak omdat ze je helpen nauwkeuriger te werken. Zo gebruiken dermatologen speciale detailloepen, die vaak voorzien zijn van een schaalverdeling. Hierdoor kunnen ze huidveranderingen over een langere periode beter observeren en analyseren. Dit speciale type detailloep wordt een dermatoscoop genoemd. Maar ook tandartsen hebben baat bij vergrootglazen om gaatjes te boren tot op de millimeter nauwkeurig.